Vücut Kitle İndeksi ve Bazal Metabolizma Hızı Nasıl Hesaplanır?
Vücut kitle indeksi hemen herkesin bir kez de olsa duyduğu kavramlar arasındadır. Kişinin boy ve ağırlık değerleri ile vücut kitle indeksi hesaplama işlemi yapılabilir. Vücut ağırlığının normale oranla az ya da fazla olması temelde kişinin boyu ile kilosu arasındaki dengenin bir sonucudur. Bu nedenle herkes için ideal olan standart bir kilodan bahsedilemez. Bir kişi için az olan vücut ağırlığı bir başka kişi için fazla olabilir.
Vücut Kitle İndeksi Nedir?
İnsan vücudundaki tahmini yağ oranını gösteren vücut kitle indeksi, diğer bir deyişle beden kitle indeksi temelde kişinin kilosunun boyuna göre fazla ya da az olup olmadığını belirli parametrelere göre değerlendirir. Vücut kitle indeksi hesaplamak vücuttaki yağ oranını doğrudan ölçmek demek değildir. Bunun yerine yaklaşık bir değer elde edilir ve bu değer üzerinden kişinin ideal kilosuna dair bir çıkarımda bulunmak mümkün olur.
Vücut kitle indeksi hesaplaması sonucu elde edilen değer düşükse vücutta yağ oranı az, yüksekse yağ oranı fazladır. Vücut kitle indeksinin düşük ya da yüksek olması vücutta bazı sorunlar yaşanmasına neden olabilir. Sağlık ve yaşam kalitesi açısından önemli olan, boy ve kilo oranının ideal düzeyde tutulabilmesidir.
Vücut Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?
Vücut kitle indeksini hesaplamak için kişi boyunu ve kilosunu bilmelidir. Vücut kitle indeksi ağırlığın boyun karesine bölünmesiyle hesaplanır ve bunun için vücut kitle indeksi hesaplama aracı kullanılabilir. Hesaplama sırasında ağırlık değeri kilogram, boy değeri ise metre cinsinden alınır. Yapılan hesaplama sonucu elde edilen vücut kitle indeksi kişinin boyuna göre ideal kilosunun hangi aralıkta olması gerektiğini gösterir.
Vücut Kitle İndeksini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Vücut kitle indeksi kişinin ideal kilosuna ilişkin genel bir fikir verse de kişi özelinde değişebilen etkenler göz önünde bulundurularak değerlendirme yapılmalıdır. Düzenli olarak spor yapan, 18 yaşının altında ya da ileri yaşta olan ve hamilelik ya da emzirme döneminde bulunan kişilerin vücut kitle indeksi değerleri doğru sonuçlar yansıtmayabilir.
Bazal Metabolizma Nedir?
İnsan vücudu dinlenme sırasında da yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek zorundadır. Buna bağlı olarak dinlenme hâlindeyken de enerji yakar. Nefes alma, nabız, sindirim gibi temel işlevlerin sürekliliğinin sağlanması için enerji kullanan metabolik sistem bazal metabolizma olarak adlandırılır.
Bazal Metabolizma Hızı Nedir?
Bazal metabolizma hızı kişi herhangi bir aktivite hâlinde değilken vücudun hücre büyümesi, vücut ısısının korunması, organ fonksiyonlarının sürdürülmesi ve kan basıncının düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan enerjidir.
Bazal metabolizma insan vücudunda günlük olarak harcanan enerjinin ortalama %50 ila 80’ini oluşturmakla birlikte bazal metabolizma hesaplama sırasında kullanılan kriterler kişi özelinde değişir. Bunun nedeni kişiler arasında yaş, boy ve cinsiyet farklılıklarının olmasıdır.
Bazal metabolizma hızı herkeste sabit olan bir değer olmadığından kişi özelinde değişen bilgiler kullanılarak metabolizma hızı hesaplama işlemi yapılabilir. Bazal metabolizma hızının artırılması noktasında; vücut yağ oranının azaltılmasına yönelik egzersiz yapılması, hormonal bozuklukların giderilmesi, düzenli ve yeterli bir uyku ile dengeli beslenme programına sahip olunması etkili olabilir. Ayrıca düzenli olarak doğru miktarda su tüketilmesi ihmal edilmemelidir.
Bazal Metabolizma Hızı Nasıl Hesaplanır?
Bazal metabolizma hesaplama işlemi için tercih edilebilecek en etkili yöntem bazal metabolizma hızı hesaplama aracı kullanmaktır. Hesaplama ağırlık, boy ve yaş bilgileri esas alınarak kadın ve erkekler için ayrı ayrı yapılır. Ancak kişi özelinde değişebilen tüketim alışkanlıkları, vücut boyutu, genetik yatkınlık, mikro besin eksiklikleri, enfeksiyon ve hastalıklar gibi pek çok farklı etken bazal metabolizma hızını etkileyebilir.