Osteoartrit Kireçlenme ve Tedavisi

Kireçlenme anlamına gelen Osteoartrit, eklem kıkırdağının yıpranmasına, eklemlerde iltihaplanmaya ve kademeli olarak kemik dokusunun bozulmasına neden olur. Kıkırdak yıprandıkça, kişi hareketlerinde ağrı ve zorluk yaşar. Osteoartrit kireçlenme, yaygın görülen bir eklem bozukluğudur. Kısacası aşınma ve yıpranma hastalığıdır. Genellikle 55 – 60 yaşın üzerindeki kişilerde görülmektedir. Osteoartrit kireçlenmenin en sık görüldüğü eklemler kalça, eller, diz ve omurgadadır. Osteoartrit ilerleyici bir hastalıktır. Erken dönemde Osteoartrit kireçlenme tedavisi yapılmadığı sürece semptomlar zamanla kötüleşir, harekette kısıtlanmalar ve ağrılara neden olur.

Erken aşamalarda, kişide semptomlar olmayabilir. Belirtiler bir veya daha fazla eklemde ortaya çıkabilir ve yavaş yavaş ortaya çıkma eğilimindedir.

Osteoartrit Kireçlenme Belirtileri

• Eklemi bir süre hareket ettirmeden sonra kötüleşen ağrı ve sertlik
• Parmaklarda Şişme
• Tutukluk
• Etkilenen eklemi hareket ettirmede zorluk
• Eklemlerde sıcaklık ve hassasiyet
• Kas kütlesi kaybı
• Eklemde çatırtı sesi

Osteoartrit ilerlemesi şunları içerir:

• Sinovit – eklem çevresindeki dokuların hafif iltihabı
• Kıkırdak hasarı ve kaybı
• Osteofit, Eklem kenarlarında oluşan kemikli büyümeler

Kireçlenme Nasıl Oluşur?

Kıkırdak, eklemlerdeki kemiklerin uçlarını kaplayan, kaygan yüzeyi sayesinde eklemlerin sorunsuz ve kolay bir şekilde hareket etmesini sağlayan yumuşak ve koruyucu, bir maddedir.

Artrit, bir veya daha fazla eklemin iltihaplanmasıdır. Ağrı, şişme ve sertlik artritin birincil semptomlarıdır.

Kireçlenme olan kişilerde, kıkırdağın pürüzsüz olan yüzeyi pürüzlü hale gelir ve yıpranıp aşınmaya başlar. Sonuç olarak, korunmasız kalan kemikler birbirine sürtünmeye başlar, ağrıya ve hasara neden olur. Sonunda eklemde kemik topakları oluşur. Kemikler şekil değiştirdikçe, eklemler daha sert, daha az hareket kapasitesine sahip olarak, ağrılı hale gelir. Sıvı eklemde de birikerek şişmeye neden olabilir. Kireçlenme herhangi bir eklemde gelişebilirken, genellikle dizleri, kalçaları, elleri, bel ve boynu etkiler.

Osteoartrit Kireçlenme Nedenleri

Primer osteoartrit heterojen bir hastalıktır, yani birçok farklı nedeni vardır, Doktorlar OA’nın kesin nedenini bilmiyorlar, ancak vücut eklem dokusunu normal şekilde onaramadığında geliştiği gözükmektedir. Genellikle yaşlıları etkiler, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. Osteoartritin uzun zamandan beri eklemlerin yıpranmasından kaynaklandığına inanılıyordu. Ancak bilim adamları şimdi bunu bir eklem hastalığı olarak görüyor. Osteoartrit kireçlenmenin olası nedenleri ve risk faktörleri aşağıdaki gibidir.

Diğer durumlar da Osteoartrit Gelişimi

Bazı hastalıklar ve durumlar, bir kişinin OA geliştirmesini daha olası hale getirir .

• Enflamatuar artrit gibi, gut veya romatoid artrit
• Paget’in kemik hastalığı
• Septik artrit
• Diz, kalça ve ayak bileğinin zayıf hizalanması
• Farklı uzunluklarda bacaklara sahip olmak
• Doğumdan itibaren bazı eklem ve kıkırdak anormallikleri

Osteoartrit Risk faktörleri

1. Yaş: yapılan araştırmalarda Osteoartrit kireçlenmenin yaş ile arttığını gösterilmektedir. 65 yaşındaki kişilerin birçoğunda, 75 yaş üzerindekilerin ise % 80 ‘inde radyolojik olarak Osteoartrit gözükmektedir. Yaşın ilerlemesiyle beraber vücutta kıkırdağı etkileyen birçok biyolojik değişiklik ortaya çıkar. Kıkırdak dokusunu yenileyebilen kondrositlerin işlevi, yaşın ilerlemesiyle birlikte azalmaktadır. Ayrıca eklemlerin çevresindeki ligamanların laksitesi artmakta, kas gücü ve propriyosepsiyon azalmaktadır. Bu da eklemleri daha kolay zedelenebilir hale getirmektedir.

2. Cinsiyet: Osteoartrit genel olarak bakıldığında kadınlarda daha fazla gözükmektedir. Kadınlarda 50 yaşından önce Osteoartrit görülme sıklığı erkeklere göre daha azdır. 50 yaşından sonra kadınlar belirgin bir şekilde daha fazla etkilenirler. Bu özellikle semptomatik Osteoartrit sıklığında belirgindir. Buna karşılık kalça ekleminde OA gelişme riski kadınlar ve erkekler arasında farklılık göstermemektedir, ancak kalça OA kadınlarda daha hızlı ilerlediğini göstermektedir.

3. Genetik faktörler: En önemli argüman, farklı nesillerdeki hastalığı olan birkaç kişi ile aile vakalarının varlığıdır. Bu nedenle, bir kadının annesi, teyzesi veya büyük annesi bundan muzdaripse, osteoartrit gelişme riski daha yüksek olacaktır.

4. Obezite: özellikle diz için osteoartrit bir risk faktörüdür. Vücudun ağırlık taşıyan mekanizmalarına aşırı yüklenmeye ek olarak, obezitenin metabolik ve pro-inflamatuar etkileri osteoartrite katkıda bulunan etmenler olarak incelenmiştir. İdeal vücut ağırlığını korumak veya fazla kilo vermek risk altında olanlar için önemlidir.

5. Kemik mineral yoğunluğu: Üzerinde çok sayıda araştırılma yapılmış olmasına rağmen osteoartrit ve osteoporoz arasındaki ilişki halen tartışmalıdır. Osteoartritle osteoporoz arasında ters ilişki olduğuna dair bulgular olmakla beraber, iki hastalıktan birinin bulunuşu diğerinin gelişmeyeceği anlamını taşımadığı konusunda veriler de vardır.

6. Mesleki zorlanmalar: Hamallık, taşımacılık gibi ağır fiziksel iş yükü, uzun süreli diz çökme, çömelme veya ayakta durma, sürekli merdiven çıkma, titreşim ve tekrarlayan hareketler gibi biyomekanik stres faktörlerinin, çeşitli OA tiplerinin daha yüksek riskine katkıda bulunan faktörler olduğu bulunmuştur. 1

7. Spor ve fiziksel aktiviteler: Sporsal aktivite ile aşırı yüklenmeye bağlı eklem hasarı arasında ilişki vardır. Eklemi zorlayan, zedeleyen yarış sporlarının diz OA riskini artırdığı gözlemlenmiştir. Hobi olarak yapılan sporlarda böyle bir risk söz konusu değildir. Sedanter yaşayanlarla karşılaştırıldığı zaman amatör olarak düzenli yapılan koşu, bisiklet, tenis gibi sporların kalça ve diz OA riskini azalttığı gözlemlenmektedir.

8. Travma: Travmatik bir yaralanma, cerrahi veya eklemin aşırı kullanımı, vücudun rutin onarımları gerçekleştirme yeteneğini zayıflatabilir ve sonunda semptomlara yol açan OA’yı tetikleyebilir. OA semptomlarının bir yaralanma sonrasında ortaya çıkması birkaç yıl alabilir. Aşırı kullanım veya tekrarlanan yaralanmaların nedenleri, tekrarlayan hareketi içeren mesleki işleri ve sporlar aktivitelerini içerir.

9. Sigara: Sigaranın OA riski üzerindeki etkisi net değildir. Bazı yayınlarda olumsuz etkisinden, bazı yayınlarda ise nikotinin kondrositlerin glukozaminoglikan ve kollajen sentez aktivitesini fizyolojik sınırda arttırdığını gösteren olumlu etkisinden bahsedilmektedir.

10. Kas güçsüzlüğü ve propriosepsiyon bozukluğu: Kuadriseps kasında zayıflık diz OA’li hastalarda sıktır. Bazı kişilerde propriosepsiyon duyusunda da bozulma vardır. Bu ise eklem içi ve çevresindeki mekanoreseptörlerdeki hasardan dolayıdır. Bunun en klasik örneği Charcot eklemidir.

Kireçlenme Olan Eklemler

Boyun Kireçlenmesi

Boyun kireçlenmesi eklemlerin yıpranıp, aşınmasıyla oluşur. Disklerin ve diğer kıkırdak dokuların fonksiyonel işlevini kaybetmesi sonucu olarak, boyundaki kemiklerde osteofit adı verilen kemik büyümeleri oluşabilir. Bu büyüme, omurganın iç kısmında, omurilik sinirlerinin geçtiği servikal spinal stenoz adı verilen kanalın daralmasına neden olabilir. Kireçlenme sonucu kanalın daralması ve kemiklerin büyümesiyle Oluşan bu bası sonucu, Sertlik, ağrı ve tutukluluk zaman zaman alevlenme ve düzelme dönemleri gösterebilir.

Belirtileri

• Boyun sertliği ve ağrısı
• Boyundan kaynaklanabilecek baş ağrısı
• Omuz veya kollarda ağrı
• Kafayı tamamen çevirememe veya boynu bükememe
• Boyun döndürüldüğünde tıkırtı sesi veya his

Birçok insan da, belirgin bir nedenden dolayı boynunda sertleşme ve ağrılar oluşabilir. Bir oturuş pozisyonundan sonra veya bahçe işleri yaparken küçük bir bükülme yaralanmasından sonra olabilir. Buna spesifik olmayan boyun ağrısı denir. Bu en yaygın boyun ağrısı türüdür ve genellikle birkaç gün sonra kaybolur. Boynunuzu nazikçe hareket ettirmenizi ve gerektiğinde dinlenmenizi sağlar. Boyun ağrınız birkaç günden fazla sürerse, bir sağlık uzmanına görmelisiniz. 

Boyun Kireçlenmesi Nasıl Tedavi Edilir

İlaçlı Tedavisi

Ağrılı dönemde, basit ağrı kesiciler, antiromatizmal ilaçlar ve kas gevşeticiler sıklıkla kullanılmaktadır. 

İlaç Dışı Tedaviler

Sıcak uygulama ve masaj kasları gevşetip, ağrıyı rahatlatıcı bir etki yaratabilir. Fizik tedavi aracıları (elektrik akımları, ısıtıcılar, traksiyon gibi) tedavide kullanılabilir. Boyunluk kullanılması da, boyun hareketlerini kısıtlayarak, eklem ve kasların dinlendirilmesine ve ağrının hafifletilmesine yardımcı olur. Ağrılı noktalara ağrı kesici enjeksiyonlar yumuşak doku kaynaklı ağrılarda (özellikle miyofasiyal ağrıda) etkili olabilir. Ameliyat sadece nadir durumlarda gereklidir. Ameliyatın amacı, omurilik ve sinirler üzerindeki baskı kaynağını kaldırmaktır.

Egzersizler

Boyun için önerilen egzersizler, hareket açıklığının korunmasını sağlar ve kasların işlevsel gücünü artırır. Ağrı geçtikten sonra boyunda kalabilen tutukluluk şikayetinin tedavisinde oldukça yardımcı olmaktadır. Yüzmek, bisiklete binmek, yürümek gibi yumuşak boyun hareketlerini içeren spor faaliyetleri de yararlıdır. Ancak tenis gibi ani boyun hareketlerini içeren sporlar şikayetlerde bir alevlenmeye neden olabilir. Genel olarak ağrının izin verdiğinden daha fazla boyun hareket ettirilmemelidir

Boyun egzersizleri

Masa başı ve günlük çalışmalar ile oluşan spesifik olmayan boyun ağrılarında, basit germe ve güçlendirme egzersizlerini uygulayabilirsiniz. Bunları her gün yaparsanız, kaslarınızın gücünü artıracak, sertliği azaltacak ve hareket aralığınızı düzeltmeye yardımcı olacaktır. Çok nazikçe egzersiz yaparak başlayın ve yavaş yavaş birikin.

İleri gerdirme

Vücudunuzu düz tutarak, boğazınızı gerecek şekilde çenenizi öne doğru itin. Boyun kaslarınızı hafifçe gerdirin ve 5-10 saniye tutun. Başınızı merkeze döndürün ve çenenizi yukarıda tutarak geriye doğru itin. 5 saniye basılı tutun. 5 kez tekrarlayın.

---

Yana eğme

Başınızı omzunuza doğru eğin, kulağınızla yönlendirin. Boyun kaslarınızı hafifçe gerdirin ve 5-10 saniye tutun. Başınızı ortaya döndürün ve karşı tarafta tekrarlayın. Her iki tarafta da 5 kez tekrarlayın.

---

Yana çevirme

Başınızı bir tarafa çevirin, çenenizi aynı yükseklikte tutun ve rahat sınırlar içinde hareket edin. Boyun kaslarınızı hafifçe gerdirin ve 5-10 saniye tutun. Başınızı merkeze döndürün ve karşı tarafta tekrarlayın. Her iki tarafta da 5 kez tekrarlayın.

---

Öne eğme

Oturarak veya ayakta durun, düz bir duruş pozisyonu alın. Yavaşça başınızı öne doğru eğin. Boyun kaslarınızı hafifçe gerdirin ve beş saniye tutun. Beş kez tekrarlayın. ve Aynısını başınızı yukarı doğru kaldırarak tekrarlayın

---

Omuz Kireçlenmesi

Kireçlenme omuz mekaniğini etkilediğinde, çevresindeki yumuşak dokular da etkilenir. Tendonlar, bağlar ve bursalar aşırı gerilme ve sürtünmeye maruz kalabilir. Bu dokuların iltihaplanması veya yaralanmasıyla omuz kireçlenmesinin ağrılı bir yan etkisi olabilir. Genel bir kural olarak, omuz artriti hastalık sürecinin erken döneminde teşhis ve tedavi edilirse, hasta daha az ağrı ve daha az uzun süreli komplikasyon yaşayacaktır.

Omuz osteoartritinin neden olduğu ağrı ve sertlik kol hareketini etkileyebilir. Bir golf topuna vurmak, mutfak dolabından bir tabak almak, hatta dişleri fırçalamak acı verici ve zor olabilir. Orta derecede omuz osteoartriti bile kronik donuk ağrıya veya uykuyu kesen aralıklı şiddetli ağrıya neden olabilir.

Omuz Kireçlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?

Omuz kireçlenmesi dahil olmak üzere osteoartrit için ilk tedaviler ameliyat içermez. Sırasıyla şöyle gelişir.

• Omuz eklemini dinlendirmek. Bu, artritli kişinin günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirirken kolu hareket ettirme şeklini değiştirmesi gerektiği anlamına gelebilir. Omuz ağrısı yapabilecek tüm hareketlerden kaçınılır. Örn. Dişlerinizi fırçalarken kolunuzu yukarı kaldırmak yerine başınızı öne eğerek dişlerinizi fırçalayın ve sakıncalı tüm hareketlerden kaçının.
• İbuprofen veya aspirin gibi reçetesiz steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar almak . NSAIDS olarak da adlandırılan bu ilaçlar, iltihabı ve ağrıyı azaltacaktır. Bu ilaçları güvenle alabileceğinizden emin olmak için doktorunuza danışın.
• Fizik tedavi, doktoru tarafından uygulanır ve size verilen fizik tedavi yöntemleriyle evde uygulamalara devam edilir. Fizik tedavi hastalığın iyileşmesinde en önemli faktörlerden biridir.
• Hareket açıklığı egzersizleri yapmak. Bu egzersizler esnekliği arttırmak için kullanılır. Örn. Sarkaç, germe, iç rotasyon, dış rotasyon
• Nemli ısı uygulamak.
• Omuza buz uygulamak. Enflamasyonu ve ağrıyı azaltmak için günde iki veya üç kez 15 dakika buz uygulanır .
• Doktor tarafından reçete edilen diğer ilaçların kullanılması. Bunlar, örneğin kortikosteroid enjeksiyonlarını içerebilir. Doktor tarafından artrit oluşan bölgeye enjekte işlemi yapılır.

Cerrahi olmayan tedaviler etkili olmazsa, en son olarak ameliyat yapılmaktadır.

Egzersizler

Egzersiz yapmak için yeniyseniz, önce doktorunuzdan tavsiye almanız gerekmektedir. Doktorunuz veya fizyoterapistiniz egzersizlerin güvenli olduğundan emin olduğunda hareketleri uygulayabilirsiniz. Egzersizlerin amacı, iltihabı arttırmadan veya eklem ağrısını şiddetlendirmeden hareketlilik ve güç kazanmanıza yardımcı olmasıdır.

Egzersizlerinizi uygulamadan önce daima omzunuzu ısıtın. Bunu yapmanın en pratik yolu 10-15 dakika ılık bir duş almak veya banyo yapmaktır. Mikrodalgada ısıtılmış nemli bir ısıtma ya da ütü basarak uygulayabileceğiniz nemli havlu da kullanabilirsiniz

Sarkaç

Fizik tedavide en önemli hareketlerin başında gelen sarkaç ile Omuzlarınızı gevşetin. Ayakta durun ve hafifçe eğilerek etkilenen kolun boşlukta asılmasını sağlayın. Kolu küçük bir daire şeklinde sallayın. Günde 2-3 kez, her yönde 10 defa çevirin

---

Omuz Germe

Etkilenen kolunuzu dirsekte kaldırmak için iyi kolunuzu kullanın ve omuzunuzu germek için hafif bir baskı uygulayarak onu yukarı ve vücudunuzun üzerine getirin. Uzatmayı 15 ila 20 saniye basılı tutun. Bunu günde 10 ila 20 kez yapın.

---

Dış rotasyon

Dirsekleriniz yanlara 90 derecelik bir açıyla, elleriniz arasında bir lastik egzersiz bandı tutun. Etkilenen kolun alt kısmını iki veya üç inç dışa döndürün ve beş saniye bekleyin. Günde bir kez, 10 ila 15 kez tekrarlayın.

---

İç Rotasyon

Bir lastik yardımıyla Dirseğinizi 90 derecelik bir açıyla tutarak diğer ucunu etkilenen kolun eliyle tutun. Bandı vücudunuza doğru çekin ve beş saniye boyunca tutun. Günde bir kez, 10 ila 15 kez tekrarlayın.

---

Diz Kireçlenmesi

Dizleri etkileyen ana artrit türleri osteoartrit, romatoid artrit ve travma sonrası artrittir. Diz kireçlenmesinin en yaygın nedeni yaştır. Hemen hemen herkes sonunda bir dereceye kadar osteoartrit geliştirecektir. Bununla birlikte, çeşitli faktörler erken yaşta önemli artrit gelişme riskini arttırır. Kireçlenme genellikle bir yaralanma veya başka bir durumdan kaynaklanmadığı sürece her iki dizde de görülür.

Osteoartrit, dizdeki en yaygın artrit şeklidir. En sık 50 yaş ve üstü insanlarda ortaya çıkan, ancak genç insanlarda da ortaya çıkabilen dejeneratif, “aşınma ve yıpranma” artrit tipidir. Osteoartritte diz eklemindeki kıkırdak evreler halinde yavaş yavaş yıpranır. Kıkırdak yıprandıkça yıpranmış ve pürüzlü hale gelir ve kemikler arasındaki koruyuculuğu azalır. Bu durum, kemik üzerinde kemik sürtünmesine neden olabilir. Kişi hareketlerde zorluk ve ağrılar yaşayabilir.

Belirtileri

• Diz ağrısı, diz osteoartritinin en sık bildirilen semptomu diz ağrısıdır. özellikle eklem üzerinde zorlama, merdiven çıkma, yokuş inme vs. gibi durumlarda artış gösterir.

• Şişme, Diz kıkırdağı yıprandığında, kemikler birbirine sürtünerek tahrişe neden olabilir. Bazen bu tahriş, aşırı eklem sıvısı üretimine yol açarak diz şişmesine neden olur.

• Sertlik, Kemik üzerinde kemik sürtünmesi ve diz eklemi şişmesi dizleri sert hissettirir. Özellikle sabah saatlerinde daha hissetirici olabilir.

• Kızarıklık ve Sıcaklık hissi, Bu işaretler ayrıca derhal tıbbi müdahale gerektiren bir enfeksiyonu gösterebilir. Özellikle şişlik eşliğinde diz kızarıklığı ve sıcaklığının altında yatan nedenden emin olmayan kişilerin derhal tıbbi yardım almaları önerilir.

• Teşhis ve Tedavi
• Risk faktörleri

Kalça Kireçlenmesi

Kalça osteoartriti kalça eklemindeki kıkırdağın dejenere olduğu, iltihaplanma, ağrı ve kalça ekleminde hareket kaybına yol açan bir durumdur.

Kalça osteoartritinin en yaygın semptomu kalça eklemi çevresindeki ağrıdır. Genellikle, ani başlangıç ​​da mümkün olsa da, ağrı yavaşça gelişir ve zamanla kötüleşir. Ağrı ve sertlik sabahları veya bir süre oturduktan veya dinlendikten sonra daha kötü olabilir. Zamanla, dinlenme veya gece dahil olmak üzere ağrılı semptomlar daha sık ortaya çıkabilir. 

Belirtileri

• Kasıkta veya uylukta kalçalarına veya dizine yayılan ağrı
• Güçlü aktivite ile alevlenen ağrı
• Kalça ekleminde yürümeyi veya bükmeyi zorlaştıran sertlik
• Kalçanın düzgün hareketine müdahale eden gevşek kıkırdak parçaları ve diğer dokuların neden olduğu hareket sırasında eklemin “kilitlenmesi” veya “yapışması” ile oluşan çıtırtı sesi (crepitus)
• Kalçada yürüme yeteneğini etkileyen ve topallamaya neden olabilecek azalmış hareket aralığı
• Yağmurlu havalarda artan eklem ağrısı

• Teşhis ve Tedavi
• Risk faktörleri

Egzersizler

Aşağıdaki egzersizler kalçanızı destekleyen yapıları germek, güçlendirmek ve stabilize etmek için tasarlanmıştır. Aktif kalmak önemlidir. Her gün size doktorunuz tarafından önerilen uygun egzersizleri yapmaya çalışmalısınız. Ayrıca düzenli bir yürüyüşe veya yüzmeye giderek genel zindeliğinizi artırmaya çalışmak iyi bir fikirdir, bu tüm vücudunuzu güçlendirir. bu da kalçanızı desteklemeye yardımcı olur. Ayrıca genel sağlığınızı, zindeliğinizi ve görünümünüzü de geliştirebilir.

Egzersizin şeklini ve dozunu fizyoterapistiniz belirler! Bunlar, basit germe, güçlendirme ve stabilize etme egzersizleridir.

Kalça fleksiyonu

Düz bir zeminde durun, bir ayağınızı hafifçe kaldırın ve ellerinizi göğsünüze doğru getirerek olduğunuz yerde yürüyün. Dizinizi 90 derecenin üzerine getirmeyin.

---

Kalça uzantısı 

Dizinizi düz tutarak bacağınızı geriye doğru hareket ettirin. Kalçanızı sıkın ve beş saniye tutun. Öne eğilmeyin dik durun. Destek için bir sandalyeye veya çalışma masasına tutunabilirsiniz.

---

Kalça Açma

Bacağını dışa doğru çevirmemeye dikkat ederek bacağınızı yanlara doğru kaldırın. Beş saniye tutun ve vücudunuzu düz tutarak yavaşça geri getirin. Destek için bir sandalyeye veya çalışma yüzeyine tutun.

---

Geriye kaldırma

Ayakta durun ve dizinizi geriye doğru kaldırın. Dizlerinizi aynı hizada tutun ve diz kapağınız yere doğru bakmalıdır. 5-10 saniye tuttuktan sonra diğer ayağa geçin ve sırasıyla uygulayın.

---

Çömelme

Basit çömelme hareketi. Dizleriniz ayak parmaklarınızın üzerine gelene kadar çömelin. Mümkünse beş kez tekrarlayın. Gerekirse destek için bir yere tutunun. Dizlerinizin ve kalçanızın güçlenmesi için egzersizleri uygulayabilirsiniz.

---

Eller de Kireçlenme

El, çoğu günlük aktivitenin tamamlanması için gerekli hareketi üretmek için birlikte çalışan birden fazla küçük eklemden oluşur. Elin kireçlenmesi, bu eklemler arasındaki kıkırdak aşındığında veya hasar gördüğünde ve düzensiz kemikler birbirine sürtünmeye başladığında ortaya çıkar.

• Başparmağın tabanı
• Diğer parmakların üst eklemi
• Diğer parmakların orta eklemi

Belirtileri

• El zayıflığı
• Parmaklarda ağrı, sertlik ve şişme
• Parmak eklemlerinde gelişen şişlikler
• Etkilenen eklemlerde hafif bir bükülme
• Ağrılı parmakların arkasındaki sıvı dolu topaklar veya kistler
• Başparmağın bileğe katıldığı yerde gelişen ve bir anahtarı yazmayı veya çevirmeyi zorlaştıran bir yumru

El ağrısı aniden ortaya çıkarsa, kireçlenme değil, travma veya başka bir durumdan kaynaklanması daha olasıdır. Parmaklar, avuç içleri veya bilekler sıcaklanma hissederse ve eklem çevresindeki deri kırmızıya dönerse, kaynağı osteoartrit olmayabilir. Bir enfeksiyon, romatoid artrit veya başka bir durum neden olabilir ve bir tıp uzmanına danışmanız önerilir.

Klinik değerlendirme. Sadece ellere bakmak, bir kişinin osteoartriti olup olmadığı konusunda bir doktora fikir verebilir. Bouchard’ın düğümleri, Heberden’in düğümleri ve knobi görünümlü bir başparmak osteoartritin göstergeleridir. Doktor ayrıca elleri palpe ederek, onları hissederek ve belirli bölgelere basarak ve hastadan bir nesneyi kavrama gibi belirli görevleri yapmasını isteyerek ağrıyı tetiklemeye çalışacaktır.

Tedavi

El osteoartritinin tedavisi, ılık suda hareket egzersizleri (egzersiz sırasında ağrıyı hafifletmek ve eklemleri mümkün olduğunca esnek tutmak için), istirahat, deformiteyi önlemek için. aralıklı olarak splint ve analjezikler veya steroid olmayan ilaçlar içerebilir. Ağrıyı ve şişmeyi hafifletmek için enflamatuar ilaçlar (NSAID’ler).

Bazen ağrıyı hafifletmek ve hareket aralığını artırmak için ciddi şekilde etkilenen eklemlere bir kortikosteroid enjekte edilmesi gerekebilir.

El osteoartritini tedavi etmek için genellikle ameliyat gerekmez. Cerrahi bir tedavi değil, şiddetli el ağrısı olan veya osteoartrit nedeniyle önemli işlevi kaybeden ve diğer tedavilerden tatmin edici sonuçları olmayan kişiler için bir tedavi seçeneğidir. Eldeki osteoartrit için iki yaygın ameliyat şunlardır:

• Eklem füzyonu iki kemiği kaynaştırır. Bu ameliyatın amacı ağrının kaynağını ortadan kaldırmaktır, ancak eklem artık hareket etmeyecektir.
• Parmak ve bilek ekleminin değiştirilmesi eklemin hasarlı kıkırdak ve kemikli yüzeylerinin cerrahi olarak çıkarılmasını ve protezlerle değiştirilmesini içerir. Bu protezler tipik olarak metal ve plastikten yapılır.

Egzersizler

Yapılan bir araştırmada egzersizin el ağrısını ve parmak eklem sertliğini azaltacağını ve el kireçlenmesi olan insanlar arasında el işlevini geliştireceğini göstermektedir. Araştırmalar her ne kadar kısıtlı olsa da bilinçli egzersizler her açıdan insan sağlığına fayda sağlamaktadır. Bu yüzden egzersizin dozu ve miktarı hastalığınızın seyrine göre doktor tarafından belirlenmelidir.

Egzersiz, kondisyonunuzu, yeteneğinizi, performansınızı geliştirmek veya sürdürmek için yapılan bir aktivitedir. Planlı bir egzersiz dönemi genellikle kas gücünü, fiziksel uygunluğu, eklem hareketliliğini ve genel sağlığı geliştirmeyi veya korumayı amaçlar.

Örnek el ve parmak egzersizleri

Bu egzersizler elleriniz ve parmaklarınızdaki kasların gerilmesine ve güçlendirilmesine ve ağrı ve sertliğin azaltılmasına yardımcı olabilir. Bu egzersizlerden herhangi birini denemeden önce doktorunuzla veya fizyoterapistinizle konuşun. Sizin için en iyi egzersiz planını tasarlamaya yardımcı olacaktır.

Suyla ısındırma

Elleriniz ve parmaklarınız ağrılı ve sert hissediyorsa, egzersiz yapmadan önce onları ısıtmayı deneyin. Bu hareket etmeyi ve germeyi kolaylaştırabilir. Bir ısıtma yastığı kullanın veya yaklaşık beş ila 10 dakika boyunca ılık suya daldırın.

---

Parmak Birleştirme

Bu egzersiz baş parmağınızda ki hareket aralığını artırmaya yardımcı olur. Yazarken, diş fırçanızı, çatalınızı ve kaşıkınızı ve kalemlerinizi almak gibi etkinliklere yardımcı olur. Her bir uzatmayı 30 ila 60 saniye tutun. Her elde en az dört kez tekrarlayın.

---

Yumruk Yapma

El ve parmak egzersizleri ellerinizi ve parmaklarınızı güçlendirmeye, hareket aralığınızı artırmaya ve ağrınızı yumuşatmaya yardımcı olabilir. Sadece gerginliği hissedene kadar elinizi açın. 30 ila 60 saniye arası gergin tutun sonrasında tekrar yumruk şeklinde sıkın 30-60 saniye arası bekleyin

---

Pençe

Parmaklarınızdaki hareket aralığını geliştirmeye yardımcı olur. Her parmak ekleminin tabanına dokunmak için parmak uçlarınızı aşağı doğru bükün. Eliniz bir pençe gibi görünmelidir. 30 ila 60 saniye gergin tutun ve bırakın. Her elde en az dört kez tekrarlayın.

---

Kavrama Güçlendirici

Bu egzersiz kapı kolları açmayı ve bir şeyleri düşürmeden tutmayı kolaylaştırabilir. Her elde 10 ila 15 kez tekrarlayın. Bu egzersizi haftada iki ila üç kez yapın, ancak seanslar arasında ellerinizi 48 saat dinlendirin. Başparmak ekleminiz hasar görmüşse bu egzersizi yapmayın.

---

Osteoartrit Kireçlenme Teşhis

Hiçbir kesin test OA’yı teşhis edemez, ancak testler hasarın meydana gelip gelmediğini gösterebilir ve diğer nedenleri dışlamaya yardımcı olabilir. Bu yüzden doktorunuz size semptomları sorarak ve fizik muayene yaparak Osteoartrit kireçlenme durumunu belirleyebilir.

Osteoartrit Testleri şunları içerebilir:

• X-ışınları ve MRI : Bunlar bir eklem çevresindeki kemik mahmuzlarını veya eklem içindeki daralmayı açığa çıkararak kıkırdağın parçalandığını gösterir.

• Eklem sıvısı analizi : Bir doktor, sıvıyı analiz için iltihaplı bir eklemden çekmek için steril bir iğne kullanacaktır. Bu, gut veya bir enfeksiyonu dışlayabilir.

• Kan testleri : Bunlar romatoid artrit gibi diğer durumların dışlanmasına yardımcı olabilir.

Osteoartrit Kireçlenme Tedavisi

Osteoartrit, ağrıya ve bazen de fonksiyonel bozukluğa ve sakatlığa yol açan kronik, yavaş gelişen bir hastalıktır. Osteoartrit için tam olarak bir tedavi yoktur, ancak ilaçlı, ilaçsız yöntemler ve yardımcı cihazlar ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Son çare olarak, hasarlı bir eklem cerrahi olarak metal, plastik veya seramik olanla değiştirilebilir. 

Osteoartrit İlaçlı Tedavi

ilaçların amacı ağrıyı hafifletmek ve iltihabı önlemektir. Doktorunuz tarafından önerilen ilaçlar ile tedaviye başlayabilirsiniz. Ağrı kesiciler yetersiz kaldığında, iltihap ve ağrıyı hafifletmek için Steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar kullanılır. Bunlar iltihap ve ağrıyı hafifletmek için en yaygın kullanılan ilaçlardır.

Eklem içi kortizon enjeksiyonları Eklemdeki kortikosteroid enjeksiyonları şiddetli ağrı, şişme ve iltihaplanmayı yönetmeye yardımcı olabilir. Bunlar etkilidir, ancak sık kullanım eklem eklemi ve daha yüksek osteoporoz riski dahil olmak üzere olumsuz etkilere yol açabilir .

Osteoartrit İlaçsız Tedavi

Fizik Tedavi. Bir fizyoterapist, ekleminizin etrafındaki kasları güçlendirmek, esnekliğinizi artırmak ve ağrıyı azaltmak için egzersizler gösterebilir. Yüzme veya yürüyüş gibi kendi başınıza yaptığınız düzenli hafif egzersizler de eşit derecede etkili olabilir.

Transkütanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS) : Bir TENS ünitesi cilde elektrotlarla bağlanır. Elektrik akımları daha sonra üniteden deriye geçer ve sinir sistemini boğar, böylece ağrı sinyallerini iletme yeteneğini azaltır.

Termoterapi : Sıcak ve soğuk, eklemlerdeki ağrı ve sertliği azaltmaya yardımcı olabilir. Bir kişi bir sıcak su şişesini veya buz paketini bir havluya sarmayı ve etkilenen eklemin üzerine yerleştirmeyi deneyebilir.

Manuel terapi : Eklemlerin esnek ve esnek kalmasına yardımcı olmak için uygulamalı teknikler kullanan bir fizyoterapist içerir.

Cerrahi Müdahale

Osteoartrit kireçlenme kalçaları, dizleri, eklemleri veya başparmak tabanını ciddi şekilde etkiliyorsa, bazı insanların ameliyat olması gerekebilir. Bir doktor genellikle sadece diğer tedaviler yardımcı olmadıysa veya eklemde ciddi hasar varsa en son olarak ameliyat önerecektir.

Artroplasti (Eklem değiştirme)

Bu, bir cerrahın hasarlı alanları çıkarmasını ve metal ve plastikten yapılmış yapay bir eklemin yerleştirilmesini içerir. Bazıları bu prosedürü toplam eklem replasmanı olarak adlandırır.

En sık değiştirilmesi gereken eklemler kalça ve diz eklemleridir, ancak implantlar ayrıca omuz, parmak, ayak bileği ve dirsek eklemlerinin yerini alabilir.

Çoğu insan yeni eklemlerini aktif ve ağrısız bir şekilde kullanabilir. Bununla birlikte, küçük bir enfeksiyon ve kanama riski vardır. Yapay bir eklem de gevşeyebilir veya yıpranabilir ve sonunda değiştirilmesi gerekir.

Artrodez (Eklem dondurma işlemi)

Bu, bir cerrahın kemiklerin kaynaşmasını teşvik etmek için eklemi yeniden hizalamasını, stabilize etmesini veya cerrahi olarak sabitlemesini içerir. Artan kararlılık ağrıyı azaltabilir.

Erimiş ayak bileği eklemi olan bir kişi ağırlığını ağrısız bir şekilde koyabilecek, ancak esnetemeyecektir.

Osteotomi (Kemikleri yeniden hizalama)

Bu, bir cerrahın, eklemin yük taşıyan yüzeylerini yeniden hizalamak için kemiklerin kesilip, yeniden şekillendirilmesini veya kısmen çıkarılmasını içerir.

Bu semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir, ancak kişinin daha sonra diz protezi ameliyatına ihtiyacı olabilir .

Yaşam tarzı ve ev ilaçları

Durumunuz ve bunun nasıl yönetileceği hakkında, özellikle yaşam tarzı değişikliklerinin belirtilerinizi nasıl etkileyebileceği hakkında her şeyi öğrenin. Aşırı kiloluysanız egzersiz yapmak ve kilo vermek, eklem ağrısını ve osteoartritin sertliğini azaltmak için önemli yollardır.

• Egzersiz yapmak. Düşük etkili egzersiz, dayanıklılığınızı artırabilir ve ekleminizin etrafındaki kasları güçlendirerek ekleminizi daha stabil hale getirebilir. Yürümeyi, bisiklete binmeyi veya su aerobiğini deneyin. Yeni eklem ağrısı hissederseniz, durun. Egzersiz yaptıktan sonra saatlerce süren yeni acı, muhtemelen aşırıya kaçtığınız anlamına gelir, hasara neden olduğunuz veya egzersiz yapmayı bırakmanız gerektiği anlamına gelmez. Bir veya iki gün sonra daha düşük bir yoğunluk seviyesinde tekrar deneyin.

• Egzersiz aşağıdakiler için çok önemlidir
  • Hareketliliği ve hareket kabiliyetini korumak
  • Güç ve kas tonusunu iyileştirmek
  • Kilo alımını önlemek
  • Kas geliştirme
  • Stresi azaltmak
  • Kardiyovasküler hastalık gibi diğer durumların riskini azaltmak

• Kilo vermek. Ekstra ağırlık taşımak, dizleriniz ve kalçalarınız gibi ağırlık taşıyan eklemleriniz üzerindeki stresi artırır. Küçük kilo kaybı bile biraz baskıyı hafifletebilir ve ağrınızı azaltabilir. Bir diyetisyenle kilo vermenin sağlıklı yolları hakkında konuşun.

Bir doktor veya fizyoterapist bir egzersiz programı geliştirmeye yardımcı olabilir ve daha fazla hasarı önlemek için talimatlarını dikkatle takip etmek önemlidir.

Eklemlere fazladan yük getirmeyecek aktiviteleri seçin. Yüzme ve diğer su bazlı egzersiz türleri eklemlere fazladan baskı yapmadan formda kalmanın iyi bir yoludur.

---

Kaynak