Kas anatomisi insan vücudunda bulunan iskelet sistemini oluşturan ve vücudun hareket etmesini sağlayan kasların sistemsel bütünlüğüdür. Kas anatomisinde bulunan Her kas, lif (fibril) denen binlerce silindirik kas hücresinden oluşur. Kas Anatomisi yapısı bakımından 3 şekilde incelenmektedir. Bunlar çizgli kaslar, düz kaslar ve kalp kasıdır.

Kas Nasıl Oluşur

Kasın oluşumu % 75’i sudan, % 20’si proteinden ve % 5’i de inorganik tuzlardan, yüksek enerjili demirlerden, üre ve LA’dan, kalsiyum-magnezyum-fosfor gibi minerallerden, bazı enzim ve pigmentlerden, sodyum-potasyum ve klor iyonlarından, aminoasit-yağ ve CHO’lardan oluşur.

Kasları inceleyen bilim dalına, myologia-miyoloji denir. Latincede ”Musculus” kas demektir. Kısaca “M” harfi ile gösterilir (M. Deltoideus gibi)

Kasların Görevleri

Hareket, kasların en başta gelen fonksiyonudur. İskelet sistemi, kasların yardımıyla vücudun hareketini sağlar. İskeletin üzerine yapışarak vücuda şekil verir. İskelet kasları, kasılma esnasında ısı oluşturur. (Vücut ısısının %85‟ini kaslar oluşturur organların yapısında bulunan kaslar (kalp, dolaşım, solunum, sindirim, üriner, genital sistem, göz) bu organların önemli fonksiyonlarını yapmasını ve organizmanın düzenli olarak çalışmasını sağlar.

Kas Anatomisi

Kaslar Üç Şekilde incelenir.

• Çizgili Kas
• Düz Kas
• Kalp Kası

Çizgili Kaslar

• Bir kas teli boyunca birden çok çekirdek bulunur
• Düz kasa oranla daha hızlı kasılırlar
• Çizgili kas hücreleri, uzun ve silindir şeklinde hücrelerdir
• Beyin kontrolünde, isteğimiz dahilinde çalışırlar
• Kas hücrelerinin sınırları belirli değildir ve sitokinez (sitoplazma bölünmesi) görülmez

İskelet kasının yapısı

İskelet kası olarak bilinen, İsteğimiz dahilinde beyin omur ilik sistemi kontrolünde çalışan, birden fazla çekirdekli olan ve iskelet sistemimizi oluşturan kas grubudur. Çok sayıda kas lifinden oluşurlar. Kas lifleri kalın ve uzundur. Çok sayıda hücre çekirdeğine sahiptir

Hipertrofi ve Atrofi Nedir?

İskelet kasları vücut ağırlığının %40’ ını oluşturur. Kasların yaklaşık %75’ i sudan ibarettir. Düzenli çalışma sonucunda kas dokusunda meydana gelen kitlesel artışa hipertrofi denir. Eğer kas dokusu uzun süre hareketsiz olarak kalırsa ya da kas dokusunda bir hasar meydana gelirse kas dokusunda kitlesel olarak azalma ve gerileme ortaya çıkar. Bu duruma atrofi denir.

Her hangi Bir kasın hareketi oluşturabilmesi için en az iki ayrı kemiğe bağlı olması ve bir eklemi çaprazlaması gerekmektedir.

Tendon Nedir ?

İskelet kasını incelediğimizde kasın iki ucu ve bir de gövdesinin (karın bölgesinin) olduğunu görürüz. Kasların kemiklere tutunmasını sağlayan yerlere Tendon veya Kiriş denir. Bu yapılar kasların meydana getirdiği kuvveti kemiklere aktarır. Tendonlar genellikle yuvarlaktır.

---

Bursa Nedir?

Bursa, tendonlarla kemikler arasında bulunan, içi sıvı dolu kaygan keselerdir. Bursalar kas ve tendonların kolay kaymalarını sağlayarak fonksiyonlarını kolaylaştırır.

Vagina tendinis: Tendonların çevresini saran iki yapraklı, içi synovia (eklem sıvısı) dolu keselerdir.

---

Origo ve İnsertio Nedir?

Kasın kemiklere yapışan uçlarından başlangıç olanına Origo (başlangıç), bitiş olanına ise İnsertio (sonlanış) denir. Origo genellikle gövdeye yakın, insertio ise gövdeye uzakta kalan kısımdır.

Origo, kas hareket ettiğinde sabit kalan uç kısımdan başlar. İnsertio ise kas hereket ettiğinde hareket eden ucu tarif eder

---

Kas Gövdesi Venter Nedir?

Kasın tendonları arasında bulunan ve kas lifinin şişkin kısmına kasın gövdesi yani Karın (venter) denir. Kaslar genellikle tek karınlıdır, ancak iki karınlı olan kaslar da vardır.

Caput nedir

Kas gövdesinin origoya yakın kısmına Caput (baş) denir. Bazı kas yapıları iki, üç veya dört başlı olabilir.

Örn:

• m. biceps brachii
• m. triceps brachii
• m. quadriceps femoris

---

Epimisyum Nedir?

Kas gövdesinin dışını saran bağ dokusuna epimisyum denir. Epimisyum ile sarılı olan kas gövdesinden enine, daha küçük lif demetlerinden meydana gelen yere fasiculus denir.

Perimisyum Nedir?

Her bir fasiculusu saran bağ dokusuna perimisyum denir. Her bir fasiculus’ta çok sayıda kas lifinden meydana gelmiştir. Her bir kas lifini saran bağ dokusuna endomisyum denir.

---

Sinergist kaslar – Kas tonusu – Antagonist – İskemi – Nekroz Nedir?

---

Aynı fonksiyona yönelik görev yapan kaslara sinergist kaslar denir. Birbirine zıt bir şekilde görev yapan kaslara ise antagonist kaslar denir. Kasların dinlenme halinde sahip olduğu istem dışı gerginliğe kas tonusu denir. Kas dokusunun aktif olarak çalışabilmesi için gerekli olan oksijeni ve besini çevredeki kan damarlarından alır. Kas dokusunun yeterince kan alamadığı zaman oluşan duruma İskemi denir. Kasın motor innervasyonu sipinal ve kranial sinirlerle sağlanır. İskemi zamanında kontrol altına alınmadığında ve kas dokusuna yeterli kan gitmediğinde dokunun çürüyerek ölmesine sebep olan Nekroz oluşur.

---

Hangi Kas Nerededir ?

Omuz Kasları Nelerdir

Omuz kası 3 baştan oluşur. Ön (Anterior Deltoid), orta (Lateral Deltoid) , arka (Posterior Deltoid). Bu büyük kasların yanında, kesinlikle küçümsenmemesi gerek 4 tane daha kas vardır. Bu kaslar rotator manşet kasları olarak geçer. Toplamda 6 tane omuz kası vardır.

• M. Deltoideus ( deltoid kasları)
• M. subscapularis
• M. supraspinatus
• M. infraspinatus
• M. teres major
• M. teres minor

Rotator Cuff – Rotator Manşet Kasları

Rotator Cuff (Manşet): M. supraspinatus, m. infraspinatus, m. teres minor, m. subscapularis’in kirişlerinin oluşturduğu bir yapıdır. Bu yapı omuz eklemi kapsülüne yapışarak omuz eklemini önden, yukarıdan ve arkadan kuvvetlendirir.

• infraspinatus
• subscapularis
• supraspinatus
• teres minor

M. teres major

M. teres major Scapulanın dış kenarının alt kısmında bulunur. Teres minör ise skapulanın dış kenarının üst kısmında

• M. teres major kola adduksuyon ve iç rotasyon yaptırır. (vücuda yaklaştırma hareketi)
• M. teres minor ise dış rotasyon yaptırır.

Anterior Detoid (Ön Omuz )

Omuzun ön kısmını kaplayan kas yapısıdır. Kolu ileri ve yukarı doğru kaldırma ve ikincil görevleri ise, kolu yana doğru kaldırmak ve kolu gövdeye doğru çapraz bir şekilde kaldırmak, kolu içeri doğru çevirmek.

Lateral Deltoid ( Yan Omuz)

Omuzlara geniş görüntüsünü veren kas kütlesi. Lateral (yan) deltoid’in görevi kolu yana doğru kaldırmaktır. Kollarınızı yana açıp kanat çırparmış gibi yaptığınızda lateral deltoidin çalıştığını göreceksiniz.

Posterior Deltoid (Arka Omuz)

Omuzun arka tarafında kalan deltoid kası. Omzun dışarı doğru dönmesi sırasında ve kolların arkaya doğru çekilmesi sırasında çalışır

Göğüs Kasları Nelerdir ?

1- Pectoralis Major

(Büyük Göğüs Kası) Göğüs ön duvarının büyük bir kısmını örten, geniş yelpaze şeklinde bir kastır

2- Pectoralis Minor

(Küçük Göğüs Kası) Büyük göğüs kasının altında üçgen şeklinde bir kastır. Omuzu öne ve aşağı doğru çeker

3- Subclavius

(Köprücük Altı Kası) 1. kaburga ile klavikula arasında küçük bir kastır. Omzu aşağı içe ve öne çeker. Koltukaltı damar ve sinir ağını korur.

4- Serratus Anterior

Yumruk atma sırasında aktif olduğu için boksör kası olarak bilinir. Serratus anterior kaburgalar ile skapula arasındadır. Dışardan bakıldığında tam olarak göğüs altı ile mide kasları arasında yer alır. Serratus antreior kası omuza hareket yaptıran en kuvvetli kaslardan biridir

İlk dokuz kaburganın dış yüzlerinden başlayıp kürek kemiğinin iç yan kenarında sonlanan, kürek kemiğini göğüs arka duvarına bağlayıcı, öne çekici ve kol yukarı kalkarken kürek kemiğine rotasyon yaptırıcı, ön kaburgaları saran dişli kas parçasıdır. Skapulayı öne çeker, yukarıya rotasyon yaptırır. Skapula sabit iken kaburgaları kaldırarak soluk almaya yardım eder.

5- Inspirasyon ve Ekspirasyon Kasları

Nefes alıp verirken bazı kaslar devreye girer. Bu kaslar göğüs kafesinizin büyümesine ve tekrar eski haline gelmesine yardımcı olan inspirasyon ve ekspirasyon kaslarıdır. Akciğerlerlere nefes alındığında göğüs kafesi genişler, bu durumda inspirasyon kasları devreye girerken, akciğerlerden kirli havayı dışarı atmak için nefes verildiğinde ekspirasyon kasları göğüs kafesini deprese eder.

A) İnspirasyon Kasları

• Diaphragma
• M. intercostales externi 
• Mm. Scaleni
• M.Serratus Posterior Superior
• Mm. Levatores Costarum
• M.scm
• M.Pectoralis Major, Minor
• M.Serratus Anterior
• M. quadratus lumborum

B) Ekspirasyon Kasları

• Mm. intercostales interni
• M.serratus posterior inferior
• M.subcostalis
• Karın anterolateral duvarı kasları
• Göğüs duvarı iç yüz kasları (mm. intercostales intimi, m. tranvers. thoracis, m. subcostalis)

Kol Kasları Nelerdir ?

Biceps brachi

Biceps kasları (İki başlı kas-Pazu), anatomik olarak iki ayrı parçadan oluşur. İki ayrı bağlantı noktasından başlayarak tek noktada, bicipital aponeurosis tendonuna bağlanarak sonlanır.

long head, insan vücudunun anatomik duruşuna göre biceps kaslarının dışarıya bakan kısmı. Short head ise Ön kol kasının, anatomik duruşa göre, kol kaslarının vücut içine bakan kısmında yer alır.

Triceps (Üç başlı kas )

Kolun arka yüzünde bulunan kalın bir kastır. Üç başlıdır. Bir başı skapulanın tuberculum infraglenoidale’sinden, iki başı ise humerus’un arka yüzünden başlar. Kasın tendonu olecranon’da sonlanır. Ön kolun en kuvvetli ekstensor kasıdır. Bu kasın derin liflerinden ayrılan ve dirsek ekleminin kapsülüne yapışan zayıf kas lifleri bulunur. Bu lifler ön kolun extensiyonu esnasında dirsek eklemi kapsülünü gererek kemikler arasında sıkışmasını engeller. Kolun ve ön kolun arka yüzündeki tüm kasların sinir n. radialis’tir.

Coracobrarachialis

Kolun ön yüzünde ve biceps brachii’nin derininde bulunur.-Tuberositas deltoidea’nın alt tarafında, humerus’un alt yarımından ve septum intermusculare brachii mediale ve laterale’den başlar.-Tuberositas ulnae’ya yapışarak sonlanır.

Görevi: Ön kola ve ön kol sabit ise kola dirsek ekleminde fleksiyon yaptırır.

Brachioradialis (Ön kol kası )

Kolun ön yüzünde ve m. biceps brachii’nin derininde bulunur. Humerus’un alt yarısından başlar. Tuberositas ulnae’ya yapışarak sonlanır. Ön kola ve ön kol sabit ise kola fleksiyon yaptırır.

Flexor Carpi Radialis

Ön kolu saran derin faysa (Fascia antebrachii) el bileğinde transvers yönde uzanan liflerle takviye edilerek hareketler esnasında kas kirişlerinin eklem ekseninden uzaklaşmasını önlemiştir. Radius ve ulnaya yapışan bu oluşumun önde bulunanına retinaculum flexorum, arkada bulunanına retinaculum extensorum denir.

• Palmaris Longus
• Entensor Carpi Ulnaris
• Extensor Policis Brevis

 

Sırt Kasları Nelerdir?

Sırt kasları yüzeysel, orta ve derin tabaka olmak üzere üç kısımda incelenir.

Yüzeysel sırt kasları (Deriye en yakın kısımda bulunan kaslar)

• Latissimus Dorsi
• Rhomboideus
• Trapezius
• Levatos Scapula
• Infraspinatus

Orta tabaka sırt kasları

• serratus posterior superior
• serratus posterior inferior

Derin tabaka sırt kasları

• Splenius capitis
• Splenius cervicis
• Erector Spinae

Mide ve Bel Kasları Nelerdir ?

• Rectus abdominis.
• Transverse abdominis.
• External oblique.
• Internal oblique.

Bacak Kasları Nelerdir ?

Quadriceps Kasları

• Vastus Lateralis
• Vastus Medialis
• Vastus İntermedius
• Rectus Femoris

Gluteus kasları (kalça kasları)

• Gluteus Maximus
• Gluteus Minimus
• Gluteus Medius

Hamstring kasları (Uyluk arka bölge kasları)

• Biceps femoris
• Semitendinosus
• Semimembranosus

Kasık ve Uyluk Kasları

• İliopsoas (kasık kasları)

• sartorius (Kalçadan dize kadar uzanan vücuttaki en uzun kastır)
• tensor fasciae latae (Kalçanın dış yan tarafında)

İç uyluk kasları

• adduktor longus
• adductor brevis
• adductor magnus
• gracillis
• pectineus

Alt Bacak kasları Nelerdir ?

• Gastrocnemius
• Tibialis
• Soleus
• Paraneus Longus
• Tendon Tibialis Posterior
• Extensor digitorum longus
• Extensor Hakkucis Longus
• Peroneus tertius
• Peroneus brevis

Düz kas

İsteğimiz dışında çalışan, tek çekirdekli olan düz kaslar bağırsakların, damarların ve iç organlarımızda bulunan kas gruplarıdır.

• Hücreleri Mekik şeklindedir
• Otonom sinir sisteminin kontrolünde, İsteğimiz dışında çalışırlar
• Kasılmaları yavaş ve düzenlidir
• Omurgalılarda sindirim, solunum, dolaşım, üreme ve boşaltım sistemlerinin duvalarında bulunurlar
• Eklem bacaklılar hariç, omurgasız hayvanlar düz kaslara sahiptir
• Her hücrede bir tane çekirdek bulunur

Kalp Kası

İsteğimiz dışında çalışan, yapı olarak çizgili kaslara benzeyen, hızlı ve ritmik bir şekilde çalışan kas türüdür.

• Çizgili kas yapısındadır ve istek dışı çalışır
• Liflerindeki telcikler tek çekirdeklidir
• Çekirdekler hücrenin ortasında bulunur
• Kalp kası dallanmış bir yapıya sahiptir
• Kas telleri kısa boyludur. Birbirine bağlandıkları yerlerde ara diskler bulunur.